NATO'nun Güney Kafkasya turu

NATO, en son İsveç’in de katılımı ile, Kuzey Avrupa’yı haritada hiçbir boşluk bırakmadan ittifaka dahil etmiş oldu. Rusya’yı batıdan kuşatan NATO, Güney Kafkasya’da da operasyona başladı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan’ı ziyaret ederek olası yeni üyelikleri görüştü.

Azerbaycan’da enerji-iklim-teşekkür

Bu üçlü arasında Batı ile ilişkileri en fazla gerilmiş olan ülke Azerbaycan. Ve bunun baş aktörü de Fransa. Bu yüzden Stoltenberg burada enerji güvenliğinden, iklim değişikliğinden bahsetti. Azerbaycan’a Kosova ve Afganistan’da NATO operasyonlarına katkılarından ve Ukrayna’ya sağladığı insani yardımlardan dolayı teşekkür etti.

Bakü Vatandaş Cemiyeti Merkezi müdürü Rafik İsmailov’un ziyaret hakkındaki değerlendirmesi şu şekilde; “Batı’daki siyasi çevreler sürekli olarak Azerbaycan’ı Ermenistan’a karşı potansiyel bir saldırgan olarak resmediyor. Batı ise Ermenistan’ı Rusya’dan çekilmeye zorlayarak bu sürecin sorunsuz ve sıkıntısız bir şekilde sonuçlanmasını sağlamaya çalışıyor. Bu bağlamda, Jens Stoltenberg’in Bakü’deki görevi, NATO’nun Ermenistan’la entegrasyonu hızlandırmasını engelleyebilecek yeni bir silahlı çatışma riskini ortadan kaldırmaktı.“

Gürcistan: Biz hazırız

Stoltenberg, Gürcistan’da Cumhurbaşkanı Salome Zurabishvili ve 8 Şubat’ta seçilen Başbakan Irakli Kobakhidze ile görüştü.

Stoltenberg, Azerbaycan ziyaretinin aksine burada Rusya hakkında konuştu; Rusya’daki başkanlık seçimlerinin özgür ve adil olmadığını, Rusya’nın emperyal hedeflerinin olduğunu söyledi. “Abhazya ve Güney Osetya Gürcistan’ın parçalarıdır” dedi ve Rusya Federasyonu’na Abhazya ve Güney Osetya’yı bağımsız devletler olarak tanıma kararını iptal etmesi çağrısında bulundu.

Rusya cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında, Rusya ile diplomatik ilişkilerin kesilmesi nedeniyle Gürcistan topraklarında tek bir sandık açılmazken, Rusya’nın diplomatik ilişkilerinin devam ettiği Abhazya ve Güney Osetya da oy verildi. Zurabişvili, bu durumun kabul edilemez olduğunu, bu bölgelerin işgal altındaki Gürcü bölgeleri olduğunu söyledi.

Kobakhidze, ülkesinin “Kuzey Atlantik İttifakı’nın en sadık ve güvenilir ortaklarından biri” ve gelecekte bu ittifaka katılmaya hazır olduğunu belirterek “Gürcistan’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünü desteklediği için bizzat Genel Sekreter’e teşekkür ederim” dedi.

Ermenistan: Avrupa-Atlantik güvenliğini sağlamak için yeni kurban

Stoltenberg’i, Ermenistan Savunma Bakan Yardımcısı Hraçya Sarkisyan, Dışişleri Bakan Yardımcısı Vahan Kostanyan, havaalanında kırmızı halı ve şeref kıtası ile karşıladı. Hal böyle olunca Stoltenberg daha rahat konuştu: “Daha tehlikeli bir dünyada Avrupa-Atlantik güvenliği için önemli olan Güney Kafkasya’daki istikrarın önemini tartıştık, Ermenistan ve Azerbaycan yıllarca süren çatışmaların ardından kalıcı bir barışa ulaşma şansına sahipler. Bu nedenle ilişkilerin normalleşmesinin yolunu açacak bir anlaşma çağrısında bulunuyorum” dedi.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Stoltenberg ile yapacağı görüşmeler öncesinde Azerbaycan sınırındaki Tavuş bölgesindeki Ermeni köylerini ziyaret etti ve köy sakinleriyle görüştü. Paşinyan, yurttaşlarının donuk yüzlerine bakarak, “Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki sınırlandırma ve sınırların çizilmesi sürecinin pratik bir aşamaya girdiğini” ve Tavuş bölgesinden başlayacağını, bununla bağlantılı olarak dört Ermeni köyünün yakında Azerbaycan’ın kontrolüne geçeceğini, bu çözüm modelini kabul etmemeleri halinde Azerbaycan’ın bu köyleri her an zorla ele geçirebileceğini söyledi.

Ermenistan; 23 Şubat’ta Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO- Rusya / Belarus / Kazakistan / Ermenistan / Kırgızistan / Tacikistan) üyeliğini dondurduğunu açıkladı. Mart ayının başında Ermenistan Güvenlik Konseyi Rus sınır muhafızlarının Zvartnots havaalanındaki faaliyetlerinin durdurulduğunu duyurdu. 9 Mart’ta Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, yetkililerin Avrupa Birliği’ne katılma olasılığı da dahil olmak üzere yeni fırsatları tartıştıklarını söyledi. Geçtiğimiz günlerde de AB gözlem misyon heyetini tek taraflı olarak Azerbaycan sınırına davet etti.

Tüm bunlar Rafik İsmailov’un değerlendirmesinin dikkate alınır olduğunu gösteriyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise Mart ayı başında yapılan Antalya diplomatik forumunda “Ermeni liderliği, Ermenistan’ın Rusya ve ortak bölgemizde oluşturulan ittifaklarla ilişkilerini kesmesi halinde, Erivan’a tüm sıkıntılarında yardım etme sözü veren-Erivan’a kur yapan bölge dışı ülkelere güvenmeye karar verdi. Batı bunu gizlemiyor. Bu, Batı’nın Orta Asya ülkeleriyle, Ermenistan’la ve Sovyet sonrası bölgenin diğer devletleriyle ilişkilerindeki ana hedefidir” demiş ve Erivan’ın mevcut gidişatı sürdürmesinin Moskova’yı “Rus-Ermeni ilişkilerinde pek çok şeyi yeniden gözden geçirmeye” zorlayabileceğine dikkat çekmişti.